Vanaf 1 oktober 2024 kunnen huisartsen in de regio Eemland via ZorgDomein een Meedenkconsult aanvragen bij specialisten ouderengeneeskunde. De huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde kwamen zelf met het idee om dit advies op afstand ook voor de SO mogelijk te maken. Programmamanager Elise van Westerlaak: “Dit verlaagt de drempel voor huisartsen om een specialist ouderengeneeskunde bij een patiënt te betrekken. Zo kun je in een vroeg stadium problemen aanpakken en voorkomen dat er knelpunten of zelfs een crisis ontstaat.”

 De regio Eemland riep zo’n twee jaar geleden het Ouderengeneeskundig Netwerk Thuis in Eemland in het leven; kortweg ONTiE. Daarin werken meer dan 100 huisartspraktijken en een kleine dertig specialisten ouderengeneeskunde (SO’s) samen om de zorg voor kwetsbare ouderen goed te organiseren. Programmamanager Elise van Westerlaak: “Ons doel is om de ouderenzorg in de regio toegankelijk én kwalitatief goed te houden. Daarom pakken we de knelpunten aan in de samenwerking tussen de huisarts, de SO en de wijkverpleegkundige en zoeken we naar kansen om de zorg voor het toenemend aantal thuiswonende kwetsbare ouderen te kunnen blijven borgen. Binnen ONTiE willen we de belangrijkste zorgverleners voor kwetsbare ouderen met elkaar verbinden, om effectieve en efficiënte zorg te verlenen.” Hierdoor behouden we kwaliteit van zorg, maar dragen we ook bij aan meer werkplezier.

Huisarts houdt de regie over de behandeling

Een goede overdracht van informatie over de patiënt is belangrijk om tot een goed advies te komen. Om die reden is er gekozen voor een meedenkconsult via ZorgDomein. Bijkomend voordeel is dat daarmee uniformiteit ontstaat, omdat Zorgdomein ook gebruikt wordt voor consultatie van specialisten in het ziekenhuis en fysieke consultaties van de SO. Joris Veltkamp, projectleider Meedenkconsult vanuit huisartsen Eemland: “Als een huisartsen meer expertise nodig heeft, kan hij of zij al langer via ZorgDomein patiënten voor een consult naar de SO doorverwijzen. Daarom wilden wij, net als voor andere specialismen, het Meedenkconsult voor de SO mogelijk maken. Dat is een laagdrempelige manier om via ZorgDomein op afstand in een vroeg stadium advies te vragen aan de SO: dit is de casus, wat moet ik in dit geval doen? Of, is dit reden om een verwijzing voor een consult te maken? Ook kan er medicatieadvies gevraagd worden of een onderbouwing die nodig is voor het stellen van de diagnose dementie.”

Zelfredzaamheid van kwetsbare ouderen bevorderen

Juist het laagdrempelige karakter maakt het Meedenkconsult zo nuttig, vult Lianne van Doornik, kaderhuisarts Ouderenzorg, Huisartsen Eemland aan. “Het maakt het voor de huisarts eenvoudiger om een specialist ouderengeneeskunde in een vroeg stadium bij de casus te betrekken.  We hebben het over kwetsbare ouderen, die we zo goed mogelijk in de thuissituatie willen begeleiden. Om dat te bereiken is het goed dat zorgverleners elkaar op de hoogte houden van hun conditie. Want als die achteruitgaat, kun je dat in een vroeg stadium signaleren en erger voorkomen. Op die manier bevorder je de zelfredzaamheid van die groep ouderen.”

Naar verwachting leidt het Meedenkconsult ertoe, dat er minder patiënten naar de tweede lijn verwezen worden en er minder crisis zal ontstaan. Uit de eerste evaluatie is gebleken dat als het geen meedenkconsult geen optie was geweest, er dan in 55% van de gevallen de SO gebeld zou worden en in 36% van de gevallen meteen een doorverwijzing voor een consult bij de SO zou zijn gestuurd. Van Westerlaak: “De specialist ouderengeneeskunde kan alsnog een doorverwijzing adviseren, maar in veel gevallen kan de huisarts zelf met de behandeling verder. Dat verlicht de druk op de specialistische zorg, en voor de patiënt is het prettig dat hij of zij niet automatisch doorverwezen wordt.” 

Laagdrempelige methode voor kort overleg

Huisartsen in Eemland kunnen gebruikmaken van het Meedenkconsult specialist ouderengeneeskunde bij zes VVT-organisaties in de regio. ZorgDomein dacht mee over de juiste inrichting van dit nieuwe zorgaanbod en ontwikkelde samen met ONTiE een aangepast aanvraagformulier dat goed aansluit bij deze specifieke gebruikersgroep. Ook ondersteunt ZorgDomein (samen met Promeetec) de declaratie en verrekening van de consulten die door de specialisten ouderengeneeskunde worden beantwoord.

Van Westerlaak: “Bij de ontwikkeling van het Meedenkconsult SO betrokken we uiteraard ook de partijen die er uiteindelijk mee gaan werken. We wilden weten in welke situaties het consult zijn waarde zou bewijzen, en welke vragen aan de specialist relevant zouden zijn.” Specialist ouderengeneeskunde Marieke Idema was één van die betrokkenen. “Als het om eenvoudige adviesvragen gaat, bijvoorbeeld over medicatie, is het Meedenkconsult een goed alternatief voor een verwijzing”, zegt ze. “Hiermee kan ik de huisarts adviseren zonder dat ik thuis bij de patiënt op bezoek hoef te gaan – want daar komt het bij kwetsbare ouderen vrijwel altijd op neer. En het is handiger dan telefonisch advies geven, want dat komt vaak net op een onhandig moment.”

Ook de betrokken huisarts Yvonne van Minnen ziet de voordelen van het Meedenkconsult: “Veel van de zorg die thuiswonende ouderen van nu nodig hebben was voorheen verpleeghuiszorg. Het is logisch dat wij als huisartsen daarin niet altijd thuis zijn. Daarom is het goed dat we een beroep kunnen doen op de kennis en vooral ervaring van de SO. Het Meedenkconsult is daarvoor heel geschikt: een laagdrempelige manier om even kort te overleggen. En omdat we elkaar in de regio goed kennen, heb je aan een half woord genoeg.”